Vào đầu năm 2025, sự bùng phát của virus HMPV ở miền Bắc Trung Quốc đã gây ra nhiều lo ngại toàn cầu. Liệu đây có phải là một đại dịch mới như Covid-19? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về virus HMPV, triệu chứng, cách lây lan và cách phòng ngừa.

Virus HMPV là gì?

HMPV (Human Metapneumovirus) là một loại virus đường hô hấp phổ biến, thuộc họ Paramyxoviridae. Không phải là một loại virus mới, HMPV đã được phát hiện từ những năm 2000 và là nguyên nhân gây ra nhiều trường hợp nhiễm trùng hô hấp, đặc biệt ở trẻ em dưới 5 tuổi. Hầu hết trẻ em đều nhiễm HMPV ít nhất một lần trước khi lên 5 tuổi.

Triệu chứng của HMPV

Trong hầu hết trường hợp, HMPV gây ra các triệu chứng nhẹ tương tự như cảm lạnh thông thường: ho, sốt, nghẹt mũi, đau họng. Tuy nhiên, ở một số trường hợp nghiêm trọng hơn, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, người già, và những người có hệ miễn dịch yếu, HMPV có thể gây viêm phổi, viêm phế quản, thậm chí suy hô hấp.

HMPV lây lan như thế nào?

HMPV lây lan qua đường hô hấp, thông qua các giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Virus cũng có thể tồn tại trên bề mặt đồ vật, vì vậy việc tiếp xúc với các bề mặt bị nhiễm bệnh rồi chạm vào mắt, mũi hoặc miệng cũng có thể gây nhiễm bệnh. Mùa đông và xuân là thời điểm HMPV lây lan mạnh nhất.

Ai là đối tượng dễ nhiễm HMPV?

Những người có nguy cơ cao nhiễm HMPV bao gồm:

- Trẻ em dưới 5 tuổi

- Người trên 65 tuổi

- Người mắc hen suyễn, COPD

- Người có hệ miễn dịch suy yếu

HMPV và Covid-19: Giống và khác nhau:

Mặc dù cả HMPV và Covid-19 đều gây bệnh đường hô hấp, chúng là hai loại virus hoàn toàn khác nhau. HMPV thường gây triệu chứng nhẹ hơn và hiếm khi gây biến chứng nghiêm trọng như Covid-19. Tuy nhiên, cả hai đều lây lan dễ dàng qua đường hô hấp.

Chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa 

Chẩn đoán HMPV thường dựa trên xét nghiệm mẫu dịch mũi họng bằng phương pháp PCR. Tuy nhiên, không có thuốc đặc hiệu để điều trị HMPV, chỉ có thể hỗ trợ bằng cách điều trị triệu chứng và chăm sóc y tế. Bệnh nhân nặng có thể cần nhập viện và điều trị bằng liệu pháp hỗ trợ như oxy.

Hiện nay chưa có thuốc kháng virus đặc hiệu cho HMPV. Điều trị chủ yếu tập trung vào việc giảm nhẹ triệu chứng. Để phòng ngừa, bạn nên:

- Rửa tay thường xuyên

- Tránh tiếp xúc gần với người bệnh

- Che miệng khi ho và hắt hơi

Mặc dù sự bùng phát HMPV ở Trung Quốc gây lo ngại, nhưng nó không phải là một đại dịch mới. Với việc hiểu rõ về virus này và thực hiện các biện pháp phòng ngừa, chúng ta có thể giảm thiểu nguy cơ nhiễm bệnh và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Nếu bạn có triệu chứng nghi ngờ nhiễm HMPV, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Nguồn: BS Bùi Thanh Phong, Quản lý Y khoa vùng 3 – Hồ Chí Minh, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC